به نام خالق یکتا
حاجى هرگاه تصمیم مى‌گیرد به حج مشرف شود، بر اساس توصیه امام صادق(ع)، شایسته است برادران دینى خود را از رفتنش آگاه سازد چرا که اگر حاجى خودشکنى را پیش از سفر آغاز نکند، بهره لازم را نخواهد برد.
آن حضرت به نقل از رسول‌خدا (ص) فرمود:
«حَقٌّ عَلَی الْمُسْلِمِ إِذَا أَرَادَ سَفَراً أَنْ یُعْلِمَ إِخْوَانَهُ وَ حَقٌّ عَلَی إِخْوَانِهِ إِذَا قَدِمَ أَنْ یَأْتُوهُ»
«مسلمانى که قصد مسافرت دارد، شایسته است برادران خویش را آگاه سازد، بر برادران او نیز لازم است هنگام بازگشت به دیدن وى بیایند.»
انجام این دستورالعمل ثمرات و برکات فراوانى دارد، یکى از این برکات، زدودن تیرگى‌ها و کدورت از دل انسان‌ها است.
افراد بشر به دلیل اجتماعى بودن، در زندگى شخصى و اجتماعى خود گرفتار تضادها و مشکلاتى مى‌شوند که در نتیجه رنجش و نارضایتى دیگران را به‌دنبال دارد، همسر، فرزندان، برادران و خواهران، همسایگان، همکاران، مردم کوچه و بازار و. . . .
اگر به یکى از این کسان ظلمى روا داشته، غیبتى کرده، حقوقى از آنان پایمال نموده، روابط غیرصمیمانه با آنان داشته، ناسزا و دشنامى به آن‌ها داده و. . . لازم است پیش از سفر به عنوان خداحافظى نزد آنان رفته، حلالیت بطلبد و به آن‌ها بگوید، من عازم سفر خانه خدا هستم و از آن‌جا که در این سفر میهمان خداوندم و او از راز و درون من باخبر است، نمى‌خواهم با دل آلوده به کینه و کدورت در محضر او حضور یابم.
من در این سفر براى شما دعا مى‌کنم، شما نیز اگر حقى به گردن من دارید، مرا حلال کنید.
به یقین چنین برخوردى، عاطفه طرف مقابل را تحریک نموده، اشک از دیدگانش جارى مى‌شود و رضایت مى‌دهد و فضایى کاملاً معنوى و الهى را بر زندگى حاجى و دیگران حاکم مى‌سازد و پس از آن زمینه براى بهره‌گیرى هرچه بیشتر از حج فراهم مى‌شود، زیرا حاجى تصمیم گرفته است تا در این سفر، قلب خود را لبریز از محبت خدا کند. اگر بخشى از قلب را کدورت و کینه نسبت به مردم پر کرده باشد، تنها بخش خالى آن ظرفیت خواهد داشت و اگر آن ظرفیت پرشده از کینه، خالى شود به یقین جاى بیشترى براى ذخیره معرفت و عشق به‌حق فراهم مى‌آید.
توجه به این نکته مهم نیز ضرورى است که در بسیارى اوقات شیطان مانع ایجاد کرده، انسان را وسوسه مى‌کند که اگر نزد دیگران بروم و این حرکت را آغاز کنم، ممکن است باعث حقارت و کوچکى من شود و همین وساوس شیطانى وى را از دستیابى به یک نعمت بزرگ محروم مى‌سازد.
خودشکنى و پرهیز از کبر و غرور زمینه پاکى از گناه و آمرزش را فراهم مى‌آورد و اگر حاجى خودشکنى را پیش از سفر آغاز نکند، بهره لازم را نخواهد برد.
امام صادق (ع) مى‌فرماید:
«کَانَ أَبِی یَقُولُ: مَنْ أمَّ هَذَا الْبَیْتَ حَاجّاً أَوْ مُعْتَمِراً مُبَرَّأً مِنَ الْکِبْرِ رَجَعَ مِنْ ذُنُوبِهِ کَهَیْئَةِ یَوْمٍ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ»
«پدرم امام باقر (ع) پیوسته مى‌فرمود:
کسى که براى حج یا عمره قصد این خانه کند، در حالیکه از کبر و خودپسندى برى و دور باشد، همانند روزى که از مادر متولد گردیده، از گناهان پاک مى‌شود.»
قبل از سفر، حلالیت بطلبید
البته ماجرای حق الناس، صرفاً به ساعت‌های پیش از فرودگاه یا روزهای قبل از سفر که حاجی را راهی می‌کنند، محدود نمی‌شود. اگر قرضی و بدهی‌ای دارید، اگر از کسی مالی نزدتان مانده یا اگر دلخوری و قهری وجود دارد، همگی در این روز‌ها باید حل و فصل شود. یک دفترچه بردارید و به خاطره‌هایتان رجوع و تمام مواردی که به ذهنتان مانده را لیست کنید. حساب‌تان را صاف کنید تا دلتان در این سفر صاف شود.
و اما غیبت و تهمت ...
تهمت و غیبت از گناهانی است که متاسفانه برای ما عادت شده و روزمره است. بی آنکه بدانیم غیبت میکنیم، درمورد اطرافیان خود صحبت می کنیم.
اگر می خواهید جبران کنید اما راهش را نمی دانید، دنبال یک راه صعب العبور نروید! چندان کار سختی نیست، فقط کافی است چند گام به جای گام های غلطی که برداشتید ،بردارید.این گام هاکه هم اکنون پیش رویتان است ،در چند راه حل ساده خلاصه می شود...
1- از غیبت شونده حلالیت بطلبید و رضایتش را جلب کنید.
2- برای او استغفار، طلب آمرزش و دعا کنید.
3- توبه کنید؛ توبه کردن شکل خاصی ندارد فقط لازم است از صمیم قلب پشیمان باشید و تصمیم جدی به ترک این عمل بگیرید. به خودتان قول بدهید که دیگر غیبت نکنید.وقتی حرف از دیگران به میان می آید، قبل از هر کاری تصور خوردن گوشت برادر مرده تان را جلوی چشم بیاورید.